เคล็ด (ไม่) ลับ ใช้ผ้าอนามัยอย่างไรให้ปลอดภัยกับจุดซ่อนเร้น

ผ้าอนามัยเป็นสิ่งสำคัญสำหรับสาว ๆ ในช่วงมีประจำเดือน อีกทั้งยังเป็นผลิตภัณฑ์ที่ใช้กับส่วนที่บอบบางของผู้หญิงอย่างอวัยวะเพศและช่องคลอด จึงจำเป็นต้องรู้วิธีใช้ผ้าอนามัยที่ถูกต้อง เพื่อสุขอนามัยที่ดี และหลีกเลี่ยงความเสี่ยงต่อสุขภาพ เช่น การติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ และการเกิดผื่นจากการแพ้ผ้าอนามัย 

ผ้าอนามัยมีอยู่หลายชนิด โดยชนิดที่คนมักนิยมใช้จะเป็นผ้าอนามัยแบบแผ่น และผ้าอนามัยแบบสอด ซึ่งแต่ละชนิดก็มีลักษณะและวิธีการใช้ที่แตกต่างกันออกไป บทความนี้จะแนะนำการเลือกผ้าใช้อนามัยอย่างเหมาะสม และข้อควรรู้ในการใช้ผ้าอนามัย เพื่อสุขอนามัยที่ดีต่อจุดซ่อนเร้น

วิธีใช้ผ้าอนามัยให้ถูกต้องและถูกสุขอนามัย

การใช้ผ้าอนามัยอย่างถูกต้องจะช่วยให้สาว ๆ มีความคล่องตัวมากขึ้น และลดอาการไม่พึงประสงค์ต่าง ๆ จากการใช้ผ้าอนามัยที่ไม่เหมาะสม โดยเฉพาะเด็กหญิงที่กำลังเข้าสู่ช่วงวัยรุ่น มาดูคำแนะนำง่าย ๆ กันดีกว่า

เลือกผ้าอนามัยให้ถูกประเภท

หลายคนคงคุ้นเคยกับผ้าอนามัยแบบแผ่น เพราะง่ายต่อการใส่และเปลี่ยนผ้าอนามัย มีให้เลือกหลายรูปแบบ เช่น แบบหนา แบบบาง แบบมีปีก หรือแบบกลางคืนที่ซึบซับได้มาก แต่อาจจะไม่เหมาะกับการใส่เสื้อผ้าบางประเภท เช่น เสื้อผ้ารัดรูป หรือกางเกงชั้นในแบบจีสตริง

ส่วนผ้าอนามัยแบบสอดจะมีวิธีใส่และถอดเปลี่ยนที่ยุ่งยากกว่าผ้าอนามัยแบบแผ่น และการใส่เข้าไปในช่องคลอดอาจทำให้บางคนรู้สึกไม่ชิน แต่ถ้าใส่อย่างถูกวิธีจะไม่รู้สึกถึงความอึดอัดระหว่างที่ใส่ผ้าอนามัย นอกจากนี้ ยังสามารถใส่ลงน้ำหรือว่ายน้ำขณะมีประจำเดือน และสะดวกกับการใส่กับเสื้อผ้าแบบใดก็ได้ เนื่องจากผ้าอนามัยแบบสอดจะถูกสอดอยู่ในช่องคลอด

รักษาความสะอาดอยู่เสมอ

การรักษาความสะอาดเป็นสิ่งที่สำคัญมากในระหว่างที่มีประจำเดือน จึงควรล้างมือให้สะอาดทุกครั้ง ทั้งก่อนและหลังการใส่หรือถอดผ้าอนามัย เพื่อลดความเสี่ยงของการติดเชื้อในช่องคลอด และควรห่อผ้าอนามัยให้มิดชิดก่อนทิ้งลงถังขยะทุกครั้ง เพื่อไม่ให้เลอะเทอะ และลดความเสี่ยงในการการแพร่กระจายของเชื้อโรค

เปลี่ยนผ้าอนามัยบ่อย ๆ  

ระยะเวลาในการเปลี่ยนผ้าอนามัยขึ้นอยู่กับปริมาณของประจำเดือน ชนิดของผ้าอนามัย และความรู้สึกไม่สบายตัว แม้ประจำเดือนจะมาน้อยหรือใช้ผ้าอนามัยแบบแผ่นหนาหรือแบบสอดที่ซึมซับได้มาก ก็ควรเปลี่ยนผ้าอนามัยทุก 3–4 ชั่วโมงสำหรับผ้าอนามัยแบบแผ่น และเปลี่ยนทุก 4–6 ชั่วโมงสำหรับผ้าอนามัยแบบสอด เพื่อลดการหมักหมมของเชื้อแบคทีเรีย

หากเป็นเวลานอนหลับที่ไม่สามารถเปลี่ยนผ้าอนามัยได้บ่อย ควรเลือกใช้ผ้าอนามัยแบบแผ่นชนิดกลางคืนที่มีประสิทธิภาพการซึมซับสูง แต่ไม่ควรใช้ผ้าอนามัยแบบสอด เพราะการใส่ผ้าอนามัยแบบสอดนานเกินไปอาจเพิ่มความเสี่ยงของการเกิดกลุ่มอาการท็อกซิกช็อก (TSS: Toxic Shock Syndrome) ซึ่งแม้จะมีโอกาสเกิดขึ้นได้น้อย แต่ก็เป็นอันตรายถึงชีวิตได้ 

สังเกตความปกติที่เกิดขึ้นขณะใช้ผ้าอนามัย

ผ้าอนามัยบางยี่ห้ออาจมีการใส่น้ำหอมเพื่อช่วยในการระงับกลิ่น หรือมีการปรับสูตรและใส่ส่วนผสมอื่น ๆ เพิ่มมากขึ้น เพื่อเพิ่มจุดขายหรือใช้ในการโฆษณา แต่ก็อาจทำให้เกิดการระคายเคืองหรืออาการแพ้ผ้าอนามัยในบางคนได้เช่นกัน จึงควรระมัดระวังในการเลือกใช้ผ้าอนามัย เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดการระคายเคืองต่อจุดซ่อนเร้นตามมา

หากมีอาการผิดปกติเกิดขึ้นในช่วงที่มีการใช้ผ้าอนามัย เช่น มีผื่นขึ้น มีอาการคันอวัยวะเพศ ควรเปลี่ยนยี่ห้อของผ้าอนามัยที่ใช้ กรณีที่อาการรุนแรงขึ้น ควรไปพบแพทย์ โดยเฉพาะความผิดปกติที่อาจเป็นสัญญาณของกลุ่มอาการท็อกซิกช็อก เช่น มีผื่นคล้ายผิวไหม้แดด ไข้สูง วิงเวียนศีรษะ หน้ามืด ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ คลื่นไส้อาเจียน ท้องเสีย และหัวใจเต้นเร็ว ซึ่งจำเป็นต้องได้รับการรักษาจากแพทย์อย่างเหมาะสม

ใส่ผ้าอนามัยให้ถูกวิธี

การใส่และถอดผ้าอนามัยแบบแผ่นมีขั้นตอนง่าย ๆ ดังนี้

• ลอกแผ่นกาวออกแล้วติดลงไปบนกึ่งกลางของเป้ากางเกงชั้นใน
• หากเป็นรูปแบบที่มีปีก ให้ลอกแผ่นกาวส่วนปีกออกแล้วพับติดลงไปใต้เป้ากางเกงชั้นใน 
• การถอดผ้าอนามัย ให้ค่อย ๆ ดึงออกจากกางเกงชั้นใน พับและห่อกระดาษให้เรียบร้อยก่อนทิ้งลงในถังขยะ 

การใส่ผ้าอนามัยแบบสอดจะมีความซับซ้อนกว่า เพราะต้องใส่เข้าไปในช่องคลอด ควรทำตามขั้นตอนดังนี้

• อ่านคำแนะนำบนฉลากอย่างละเอียดก่อนใส่ เพื่อความปลอดภัยต่อจุดซ่อนเร้น
• ใช้ท่านั่งยอง ๆ หรือท่ายืน โดยให้ขาข้างหนึ่งวางอยู่บนที่ที่สูงกว่าขณะใส่ผ้าอนามัย เพื่อให้สามารถใส่ได้ง่ายขึ้น 
• แกะผ้าอนามัยออกจากบรรจุภัณฑ์ จากนั้นใช้นิ้วมือข้างที่ไม่ถนัดแหวกเปิดแคมของอวัยวะเพศ 
• ใช้นิ้วอีกข้างดันผ้าอนามัยแบบสอดเข้าไปในช่องคลอด โดยให้ปลายเชือกอยู่ด้านนอก ซึ่งถ้าใส่อย่างถูกวิธีจะต้องไม่รู้สึกถึงความอึดอัดใด ๆ
• หากเป็นรูปแบบที่มีอุปกรณ์ช่วยใส่ ให้ใส่อุปกรณ์เข้าไปจนถึงจุดที่กำหนดก่อนแล้วจึงดันแกนของอุปกรณ์ เพื่อดันผ้าอนามัยให้เข้าไปในช่องคลอด
• การถอดผ้าอนามัยควรใช้ท่าทางเดียวกับตอนใส่เพื่อความสะดวก จากนั้นจับปลายเชือกที่อยู่ด้านนอกช่องคลอดเพื่อดึงผ้าอนามัยออกมา และควรห่อกระดาษให้เรียบร้อยก่อนทิ้งลงในถังขยะ

แม้ว่าสาว ๆ จะคุ้นเคยกับการใช้ผ้าอนามัยอยู่เป็นประจำทุกเดือน แต่ไม่ควรละเลยความสะอาดในระหว่างที่มีประจำเดือน เลือกใช้ผ้าอนามัยให้ถูกวิธีและเหมาะกับกิจกรรมในชีวิตประจำของแต่ละคน เพื่อสุขอนามัยที่ดี