แม่เป็นมะเร็งตับระยะที่ 3 มีอาการปวดตลอดเวลา จะทำอย่างไรดี

สวัสดีค่ะ คุณ wasinee Thikham,

              มะเร็งที่เกิดที่ตับนั้นมีหลายชนิดค่ะ ที่พบบ่อยคือ ชนิดที่มีชื่อว่า hepatocellular cracinoma กับ intrahepatic cholangiocarcinoma 

             หากเป็นชนิด hepatocellular carcinoma นั้น มักมีสาเหตุส่วนใหญ่มาจากการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบชนิดบี ที่พบรองลงมาคือชนิดซี หรือมาจากดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ กหรือการกินอาหารที่ปนเปื้อนเชื้อรา อะฟลาทอกซิน (aflatoxin) 

             หากเป็นชนิด intrahepatic cholangiocarcinoma มักมีสาเหตุจากการติดเชื้อพยาธิใบไม่ในตับจากการกินปลาน้ำจืด หรือหอยแบบสุกๆ ดิบๆ หรือจากการมีท่อน้ำดีอักเสบเรื้อรังจากโรคทางพันธุกรรมบางอย่าง

             การเป็นมะเร็งตับในระยะที่ 3 นั้น ไม่ว่าจะเป็นชนิด hepatocellular cracinoma หรือ intrahepatic cholangiocarcinoma นั้น โอกาสในการรักษาให้หายขาดจะค่อนข้างน้อย เนื่องจากเป็นระยะที่ไม่สามารถผ่าตัดเอาก้อนมะเร็งออกได้ การรักษาจึงต้องอาศัยยาเคมีบำบัดเป็นหลัก ส่วนการใช้รังสีรักษาหรือการผ่าตัดเปลี่ยนตับนั้น ยังไม่มีแนวทางที่ชัดเจนค่ะ

             การดูแลรักษาที่สำคัญที่ร่วมไปกับการให้ยาเคมีบำบัดคือการดูแลประคับประคองตามอาการ ที่สำคัญคืออาการปวดค่ะ ซึ่งอาการปวดที่เกิดจากมะเร็งมักจะไม่สามารถบรรเทาด้วยยาแก้ปวดธรรมดา เช่น พาราเซตามอล (ซึ่งหากค่าการทำงานของตับไม่ดีแล้ว ก็ไม่ควรใช้ค่ะ) ไอบูโพรเฟน (ibuprofen) ต้องอาศัยยาแก้ปวดในกลุ่มโอปิออยด์ (opioid) เช่น ทรามาดอล (tramadol), โคเดอีน (codeine), มอร์ฟีน (morphine) เป็นต้น โดยเริ่มต้นมักจะใช้ร่วมกับยาแก้ปวดในกลุ่มอื่นๆ รวมถึงยาคลายเครียดและกล่อมประสาท เพื่อจำกัดปริมาณของการใช้ยาในกลุ่มนี้

            แต่การให้ยาเหล่านี้ต้องอยู่ในความดูแลของแพทย์เท่านั้นค่ะ ดังนั้นหากคุณแม่มีอาการปวด แนะนำให้พาไปพบแพทย์เพื่อประเมินระดับของความปวด และจ่ายยาตามระดับที่เหมาะสมให้ค่ะ

           สำหรับการดูแลตนเอง คือต้องทานยาเฉพาะที่แพทย์สั่งเท่านั้น ไม่ควรซื้อยาแก้ปวดอื่นๆ รวมถึงยาแผนโบราณและสมุนไพรต่างๆ ทานเอง เนื่องจากยาอาจมีฤทธิ์ขัดแย้งกันได้ ซึ่งจะยิ่งทำให้ปวดมากขึ้น หรืออาจส่งผลต่อการทำงานของตับให้แย่ลงได้ค่ะ 

           ควรให้คุณแม่ทานอาหารที่ย่อยง่าย แบ่งทานครั้งละน่อยแต่บ่อยครั้ง หลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูง หรือเนื้อสัตว์ชิ้นใหญ่ๆ เพราะจะทำให้ย่อยยากและยิ่งอึดอัดท้องมากขึ้นค่ะ การดูแลให้ด้านอื่นๆ คือการพักผ่อนให้เพียงพอ ไม่เครียด หลีกเลี่ยงการทำงานหนัก งดการดื่มแอลกอฮอล์ และหากสาเหตุของมะเร็งมาจากการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบชนิดบีหรือซี บุคคลในครอบครัวก็ควรไปตรวจหาการติดเชื้อด้วยค่ะ

             เป็นกำลังใจให้คุณแม่ อาการดีขึ้นและหายจากโรคร้ายได้นะคะ