ผู้ป่วยเบาหวานควรใส่ใจในการเลือกสิ่งที่รับประทานเพราะส่งผลต่อระดับน้ำตาลในเลือด นมสำหรับคนเป็นเบาหวานเป็นอีกสิ่งที่ควรเลือกอย่างระมัดระวัง แม้นมบางประเภทไม่เหมาะกับคนเป็นเบาหวาน แต่ยังมีนมอีกหลายแบบที่คนเป็นเบาหวานดื่มได้ หากทราบแนวทางการเลือกและศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับสารอาหารของนมแต่ละประเภทให้ดีก่อน
โรคเบาหวานคือภาวะที่ร่างกายมีน้ำตาลในเลือดมากกว่าปกติเนื่องจากภาวะดื้ออินซูลินหรือภาวะขาดอินซูลิน ส่งผลให้การดูดซึมน้ำตาลในเลือดเป็นไปอย่างไม่เต็มประสิทธิภาพ จึงมีน้ำตาลสะสมอยู่ในเลือดเป็นปริมาณมาก ผู้ป่วยเบาหวานจึงควรระมัดระวังนมที่มีคาร์โบไฮเดรตหรือน้ำตาลสูง เพราะอาจทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงขึ้นได้ รวมทั้งระวังปัจจัยอื่น ๆ ที่อาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพ
แนวทางการเลือกดื่มนมสำหรับคนเป็นเบาหวาน
นมเป็นแหล่งของสารอาหารหลายอย่างที่ดีต่อร่างกาย เช่น แคลเซียม โปรตีน และแร่ธาตุต่าง ๆ การดื่มนมจึงดีต่อสุขภาพของคนทั่วไป รวมถึงผู้ป่วยเบาหวานที่มีภาวะขาดฮอร์โมนอินซูลิน ซึ่งมักเสี่ยงต่อการเกิดภาวะกระดูกพรุนได้ง่าย การดื่มนมวัวที่มีแคลเซียมสูงจึงอาจช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงให้แก่กระดูกและฟันได้
ซึ่งคำแนะนำสำหรับการเลือกดื่มนมที่อาจช่วยลดผลกระทบต่อสุขภาพและความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ ของคนที่เป็นเบาหวาน มีดังนี้
เลือกนมสูตรไม่เติมน้ำตาล
การคำนึงถึงปริมาณน้ำตาลในนมเป็นปัจจัยสำคัญต่อสุขภาพของผู้ป่วยเบาหวาน เพราะในกรณีที่ผู้ป่วยเบาหวานไม่คุมน้ำตาลหรือมีภาวะน้ำตาลสูงเป็นเวลานาน อาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนแบบเรื้อรัง อย่างภาวะเบาหวานขึ้นตา ไตเสื่อม อาการชาปลายมือปลายเท้า หรือโรคหลอดเลือดสมอง
นอกจากนี้ ยังรวมถึงภาวะน้ำตาลในเลือดสูงเฉียบพลันซึ่งเป็นภาวะแทรกซ้อนแบบเฉียบพลันที่อาจทำให้อาเจียนหรือหมดสติได้
ผู้ป่วยเบาหวานจึงควรเลือกดื่มนมที่ไม่ปรุงแต่งรสชาติเพื่อจำกัดปริมาณคาร์โบไฮเดรตและน้ำตาล และหลีกเลี่ยงนมปรุงแต่งรสชาติที่มีน้ำตาลสูง เช่น นมรสช็อกโกแลต นมรสสตรอเบอร์รี่ หรือนมเปรี้ยว โดยเฉพาะนมวัวซึ่งมีแลคโตสที่เป็นน้ำตาลตามธรรมชาติอยู่แล้ว
เลือกนมสูตรไขมันต่ำ
การกินอาหารที่มีไขมันมากเป็นหนึ่งในสาเหตุของโรคเบาหวาน เพราะไขมันอิ่มตัวมีผลต่อการทำงานของฮอร์โมนอินซูลิน และผู้ป่วยเบาหวานหลายคนมักมีภาวะไขมันในเลือดสูงร่วมด้วย ซึ่งเสี่ยงต่อการเสื่อมของหลอดเลือดตามอวัยวะต่าง ๆ นมไขมันต่ำจึงอาจเป็นตัวเลือกที่ค่อนข้างปลอดภัยกับคนเป็นเบาหวาน เช่น นมวัวสูตรพร่องมันเนยและสูตรขาดมันเนย
เลือกนมจากพืช
นมจากพืชสูตรไม่เติมน้ำตาลก็เป็นตัวเลือกหนึ่งที่เหมาะกับคนเป็นเบาหวานเพราะมีน้ำตาลและไขมันต่ำ และที่สำคัญคือไม่มีน้ำตาลแลคโตส จึงไม่ส่งผลต่อระบบย่อยอาหาร ต่างจากนมวัวซึ่งมีน้ำตาลแลคโตสที่อาจทำให้เกิดอาการท้องอืดหรือท้องเสียได้
โดยในปัจจุบันนั้นนมจากพืชมีตัวเลือกที่หลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นนมถั่วเหลือง นมอัลมอนด์ นมโอ๊ต นมถั่วลิสง นมข้าว นมเฮเซลนัท และนมแมคคาเดเมีย
สำหรับปริมาณการดื่ม ผู้ป่วยเบาหวานควรดื่มนมไม่เกินวันละ 1–2 แก้ว หรือประมาณ 250–500 มิลลิลิตร และควรอ่านฉลากโภชนาการทุกครั้งก่อนเลือกดื่มนม เพราะการทราบปริมาณสารอาหารที่ตนเองได้รับต่อวันจะช่วยให้สามารถควบคุมไม่ให้บริโภคน้ำตาลเกินความจำเป็น และช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดและน้ำหนักตัวให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ
อย่างไรก็ตาม ผู้ที่เป็นเบาหวานควรปรึกษาแพทย์ถึงแนวทางการเลือกอาหารและเครื่องดื่มที่เหมาะสมกับปัญหาสุขภาพของตนเอง นอกจากนั้น ควรออกกำลังกายและใช้ยาตามคำแนะนำของแพทย์อย่างสม่ำเสมอ รวมทั้งเข้ารับการตรวจสุขภาพเป็นประจำด้วยเพื่อติดตามอาการป่วยของตนเอง
