Sertraline (เซอร์ทราลีน)

Sertraline (เซอร์ทราลีน) เป็นยาต้านเศร้าในกลุ่ม Selective Serotonin Reuptake Inhibitor: SSRIs ที่ช่วยปรับการสื่อสารระหว่างเซลล์ประสาทในระบบประสาทส่วนกลางและสารเคมีในสมอง รวมไปถึงช่วยให้สารเคมีในสมองกลับสู่สภาวะปกติ แพทย์จะใช้ยานี้ในการรักษาโรคซึมเศร้า (Depression) โรคย้ำคิดย้ำทำ (Obsessive Compulsive Disorder: OCD) โรคแพนิกหรือโรคตื่นตระหนก (Panic Disorder) โรค PTSD (Post-traumatic Stress Disorder) หรือทางการแพทย์เรียกว่า โรคเครียดจากเหตุการณ์ร้ายแรง กลุ่มอาการผิดปกติรุนแรงก่อนมีประจำเดือน (Premenstrual Dysphoric Disorder: PMDD)

เกี่ยวกับยา Sertraline

กลุ่มยา	ยาต้านอาการซึมเศร้า (Antidepressants)
ประเภทยา	ยาตามใบสั่งแพทย์
สรรพคุณ	รักษาโรคทางจิตเวชเรื้อรัง
กลุ่มผู้ป่วย	เด็กและผู้ใหญ่
รูปแบบของยา	ยารับประทานชนิดเม็ด

คำเตือนของการใช้ยา Sertraline

หากเคยมีประวัติการแพ้ยา ก่อนการใช้ยาทุกครั้งควรแจ้งแพทย์หรือเภสัชกรให้ทราบ รวมทั้งโรคประจำตัว หรือกำลังใช้ยา สมุนไพร และวิตามินเสริมตัวใดอยู่ในช่วงนั้น เพื่อป้องกันอาการแพ้ยา
หญิงมีครรภ์ กำลังวางแผนจะมีบุตร หรืออยู่ในช่วงให้นมบุตร ควรแจ้งแพทย์ล่วงหน้าก่อนการใช้ยา
การใช้ยาในผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 18 ปี ควรใช้ตามคำสั่งแพทย์อย่างเคร่งครัด
ยานี้อาจทำให้ผลการตรวจหาสารเสพติดจากปัสสาวะคลาดเคลื่อน จึงควรแจ้งเจ้าหน้าที่หรือแพทย์ล่วงหน้าก่อนการตรวจ
เมื่อมีการรับประทานยาต้านอักเสบชนิดไม่ใช่สเตียรอยด์ (Non-Steroidal Anti-Inflammatory Drugs: NSAID) เช่น แอสไพริน (Aspirin) ยาไอบูโปรเฟน (Ibuprofen) เซเลโคซิบ (Celecoxib) อินโดเมธาซิน (Indomethacin) ควบคู่กับยาชนิดนี้ อาจจะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดรอยฟกช้ำและเลือดออกได้ง่าย
ไม่ควรดื่มแอลกอฮอล์ในระหว่างการใช้ยา เพราะอาจกระตุ้นให้เกิดผลข้างเคียงจากยามากขึ้น และหลีกเลี่ยงการรับประทานยา Sertraline ควบคู่กับยาเลิกเหล้า (Disulfiram) เพราะตัวยามีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ ซึ่งอาจทำให้เกิดอาการคล้ายปฏิกิริยาจากยาไดซัลฟิแรม
ห้ามใช้ยานี้ควบคู่กับยาต้านเศร้ากลุ่ม MAOIs และยาที่ออกฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์ MAO เช่น ยาลีเนโซลิด (Linezolid) ยาพิโมไซด์ (Pimozide) หรือยาเมทิลีน บลู (Methylene Blue) หรือใช้ยา Sertraline ได้หลังจากหยุดการใช้ยากลุ่ม MAOIs อย่างน้อย 14 วัน
ยานี้อาจทำให้การตัดสินใจและการคิดช้าลง จึงควรเพิ่มความระมัดระวังเมื่อต้องขับขี่ยานยนต์หรือทำกิจกรรมบางประเภทที่อาจเป็นอันตราย
ผู้ป่วยที่มีประวัติครอบครัวเป็นโรคอารมณ์สองขั้วหรือโรคไบโพล่า (Bipolar Disorder) กลุ่มโรคที่มีความผิดปกติด้านอารมณ์ (Mania or Hypomania) โรคลมชัก (Previous Seizure Disorder) หรือภาวะที่อาจทำให้เกิดการชัก (เช่น สมองตาย ติดเหล้า) มีประวัติเคยติดยาหรือฆ่าตัวตาย โรคต้อหินชนิดมุมปิด (Angle-Closure Glaucoma) หรือมีประวัติเป็นโรคต้อหิน ภาวะไตวายจากผลึกยูริก (Acute Uric Acid Nephropathy) กลุ่มอาการระยะคิวทียาว (QTc Prolongation) มีความผิดปกติของระบบไหลเวียนโลหิตหรือการเผาผลาญ โรคตับวายหรือไตวาย ควรใช้ยาด้วยความระมัดระวังและปรึกษาแพทย์เมื่อพบความผิดปกติอื่น ๆ ก่อนการใช้ยาทุกครั้ง
ยานี้อาจทำให้ผู้ป่วยมีอารมณ์หรือนิสัยเปลี่ยนแปลงไป มีปัญหาในการนอนหลับ ก้าวร้าว สมาธิสั้น หดหู่ อยากทำร้ายตนเองหรือฆ่าตัวตาย โดยเฉพาะผู้ป่วยอายุน้อยอาจมีความคิดอยากจะฆ่าตัวตายหลังการใช้ยาในช่วงแรก ญาติหรือผู้ใกล้ชิดควรสังเกตพฤติกรรมของผู้ป่วยและแจ้งให้แพทย์ทราบ

ปริมาณการใช้ยา Sertraline

โรคซึมเศร้า (Depression)

ผู้ใหญ่: รับประทานเริ่มต้น 50 มิลลิกรัม/วัน และปรับขนาดยาขึ้นครั้งละ 50 มิลลิกรัม ตามการตอบสนองของผู้ป่วยในสัปดาห์ต่อ ๆ ไป (ขนาดยาสูงสุดไม่เกิน 200 มิลลิกรัม/วัน)

โรคย้ำคิดย้ำทำ (Obsessive Compulsive Disorder: OCD)

ผู้ใหญ่: รับประทานเริ่มต้น 50 มิลลิกรัม/วัน และปรับขนาดยาขึ้นครั้งละ 50 มิลลิกรัม ตามการตอบสนองของผู้ป่วยในสัปดาห์ต่อ ๆ ไป (ขนาดยาสูงสุดไม่เกิน 200 มิลลิกรัม/วัน
เด็กอายุ 6-12 ปี : รับประทานเริ่มต้น 25 มิลลิกรัม/วัน
เด็กอายุ 13-17 ปี : รับประทานเริ่มต้น 50 มิลลิกรัม/วัน อาจปรับขนาดยาขึ้นในสัปดาห์ถัดไป (ขนาดยาสูงสุดไม่เกิน 200 มิลลิกรัม/วัน)

โรคแพนิก (Panic Disorder) โรค PTSD (Post-traumatic Stress Disorder) โรคกลัวการเข้าสังคม (Social Anxiety Disorder)

ผู้ใหญ่: รับประทานเริ่มต้น 25 มิลลิกรัม/วัน จากนั้นให้ปรับขนาดยาเป็น 50 มิลลิกรัม/วัน ในสัปดาห์ถัดมา และอาจเพิ่มยาครั้งละ 50 มิลลิกรัม ตามการตอบสนองของผู้ป่วย (ขนาดยาสูงสุดไม่เกิน 200 มิลลิกรัม/วัน)

กลุ่มอาการผิดปกติรุนแรงก่อนมีประจำเดือน (Premenstrual Dysphoric Disorder: PMDD)

ผู้ใหญ่: รับประทานเริ่มต้น 25 มิลลิกรัม/วัน ในขณะมีรอบเดือน และอาจเพิ่มยาเป็นครั้งละ 50 มิลลิกรัมในแต่ละรอบเดือน (ขนาดยาสูงสุดไม่เกิน 150 มิลลิกรัม/วัน หากรับประทานต่อเนื่อง) หรือรับประทานเริ่มต้น 50 มิลลิกรัม/วัน ในช่วงวันก่อนไข่ตก และอาจเพิ่มยาเป็นครั้งละ 100 มิลลิกรัมในช่วงหลังไข่ตก

*ปริมาณและระยะเวลาในการใช้ยาขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของแพทย์ผู้รักษาเป็นหลัก

การใช้ยา Sertraline

ผู้ป่วยควรอ่านฉลากอย่างละเอียดก่อนรับประทานและใช้ยาตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด ให้รับประทานยานี้ก่อนหรือหลังอาหาร วันละ 1 ครั้งในตอนเช้าหรือเย็น แต่ควรเป็นเวลาเดียวกันในแต่ละวัน

แพทย์จะเริ่มให้ยาในปริมาณน้อยแล้วค่อย ๆ เพิ่มปริมาณยาอย่างคงที่ในสัปดาห์ถัดไป ซึ่งอาจใช้เวลาเป็นสัปดาห์กว่าจะเห็นผล โดยส่วนใหญ่อาการผู้ป่วยจะดีขึ้นเมื่อได้รับยาตั้งแต่ 4 สัปดาห์เป็นต้นไป ทั้งนี้ ผู้ป่วยควรรับประทานยาตามปริมาณที่แพทย์กำหนด ไม่ควรเพิ่ม ลด หรือหยุดการใช้ยาด้วยตนเองแม้ว่าอาการจะดีขึ้น

ในกรณีที่ลืมรับประทานยาตามเวลาที่กำหนด สามารถรับประทานยาได้ทันที แต่หากใกล้ถึงเวลาให้ข้ามไปรับประทานยาในรอบถัดไป ไม่ควรเพิ่มปริมาณยาเป็น 2 เท่า และเมื่อมีอาการผิดปกติหรือรุนแรงควรรีบไปพบแพทย์

ผลข้างเคียงจากการใช้ยา Sertraline

ยา Sertraline อาจก่อให้เกิดผลข้างเคียงและควรไปพบแพทย์เมื่อเกิดอาการบ่อย ๆ เช่น คลื่นไส้ ไม่อยากอาหาร ท้องเสีย อาหารไม่ย่อย มีปัญหาในการนอน หลับยาก หรือเป็นโรคนอนไม่หลับ เหงื่อออกมาก มีความผิดปกติในการหลั่งน้ำอสุจิ อารมณ์ทางเพศลดลง ปากแห้ง ท้องอืด ปวดศีรษะ เจ็บคอ มีอาการสั่น (Tremor/Shaking)

นอกจากนี้ บางรายอาจเกิดอาการรุนแรงมากขึ้นจนทำให้เกิดอาการชัก ไข้ขึ้น หัวใจเต้นผิดจังหวะหรือเต้นเร็ว ภาวะเลือดออกผิดปกติหรือเกิดรอยช้ำได้ง่าย เหนื่อยง่าย เกิดความสับสน กระสับกระส่าย (Agitation) ประสาทหลอน เห็นภาพหลอน หูแว่ว (Hallucination) ซึ่งเป็นอาการที่ผู้ป่วยควรรีบไปพบแพทย์ทันที

ยาสำหรับโรค

โรคซึมเศร้า (Depression)
โรคย้ำคิดย้ำทำ (Obsessive Compulsive Disorder: OCD)
โรคแพนิกหรือโรคตื่นตระหนก (Panic Disorder)
โรค PTSD (Post-traumatic Stress Disorder) หรือทางการแพทย์เรียกว่า โรคเครียดจากเหตุการณ์ร้ายแรง
กลุ่มอาการผิดปกติรุนแรงก่อนมีประจำเดือน (Premenstrual Dysphoric Disorder: PMDD)