อายุ 27 ปี อัลตราซาวด์พบซีสต์ที่รังไข่ มีอาการปวดท้องน้อย และปวดเวลาอุจจาระ น่าจะเป็นซีสต์อะไร

สวัสดีค่ะ คุณ น้ำหวาน นะคะ,

                      ถุงน้ำ หรือซีสต์ในรังไข่ที่ตรวจพบ อาจเป็น

                     1. ซีสต์ธรรมดา (paraovarian cyst) ซึ่งมักมีขนาดไม่ใหญ่มาก โดยส่วนใหญ่ไม่เกิน 3 cm. ขนาดมักคงที่ ไม่ทำให้เกิดอาการอะไร และไม่ได้อันตรายแต่อย่างไร ไม่จำเป็นต้องรักษา

                    2. ช็อกโกแลตซีสต์ เป็นซีสต์ที่เกิดจากเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ หากมีขนาดเล็กอาจไม่ทำให้เกิดอาการอะไร หากมีขนาดใหญ่ อาจทำให้มีอาการปวดท้องน้อย และปวดท้องในขณะมีประจำเดือน การรักษามักเริ่มด้วยการทานยาหรือฉีดยา หากไม่มีแนวโน้มเล็กลง หรือมีขนาดโตขึ้นเร็ว หรือมีอาการมาก อาจต้องผ่าตัดรักษา  

                    3. เนื้องอกที่เป็นซีสต์ เช่น serous cystadenoma, mucinous cystadenoma, teratoma เป็นต้น รวมถึง dermoid cyst (เดอร์มอย์ซีสต์) ซีสต์เหล่านี้มีได้ตั้งแต่ขนาดเล็กจนถึงขนาดใหญ่หลายสิบเซนติเมตรได้ หากมีขนาดเล็กอาจไม่มีอาการอะไร หากโตขึ้น อาจทำให้มีอาการปวดท้องน้อย หรือคลำได้ก้อที่ท้องน้อยได้ การรักษาต้องอาศัยการผ่าตัด 

                   4. มะเร็งที่เป็นซีสต์ เช่น serous cystadenocarcinoma, mucinous cystadenocarcinoma เป็นต้น ขนาดของซีสต์มักใหญ่ได้หลายสิบเซนติเมตร และจะโตอย่างรวดเร็ว และมักทำให้เกิดอาการปวดท้องมากขึ้นเรื่อยๆ ท้องโตจากการมีน้ำในช่องท้อง คลำได้ก้อนที่ท้องน้อย มีอาการเบื่ออาหาร น้ำหนักลด เป็นต้น การรักษาหลักคือการผ่าตัด และอาจมีการให้ยาเคมีบำบัดร่วม 

                    ดังนั้น หากตรวจอัลตราซาวด์แล้วพบซีสต์มีขนาดแค่ 2 cm. ก็อาจบอกไม่ได้แน่นอนว่าเป็นซีสต์ชนิดใด ส่วนอาการปวดท้องน้อย ก็ไม่สามารถบอกได้แช่นกันว่าน่าจะเป็นซีสต์ชนิดใด ดังนั้น ก็ต้องอาศัยการอัลตราซาวด์ติดตามต่อเนื่อง หากซีสต์มีขนาดโตขึ้นเร็ว แพทย์อาจส่งตรวจเพิ่มเติมด้วยเอ๊กซเรย์คอมพิวเตอร์เพื่อแยกชนิดต่อไปค่ะ

                    สำหรับอาการเสียดท้องเวลาอุจจาระในช่วงที่เป็นประจำเดือน อาจเป็นไปได้ว่ามีเยื่อบุโพรงมดลูกไปเจริญผิดที่อยู่ ดังนั้น ซีสต์ที่เป็นอยู่ก็อาจเป็นช็อกโกแลตซีสต์ได้ แต่ทั้งนี้ ก็ไม่แน่นอนค่ะ ดังนั้น ก็ควรติดตามตรวจต่อไปตามแพทย์นัดก่อนค่ะ อย่างไรก็ตาม หากอาการปวดท้องเป็นมากขึ้น รุนแรงขึ้น ก็อาจไปตรวจก่อนนัดได้ค่ะ