ถามแพทย์

  • เป็น vegan ทานถั่วชนิดต่างๆ เป็นหลัก ไปบริจาคเลือด ตรวจได้ค่า 16.5 สูงไหม ถัวมีผลไหม

  • ตอนนี้เป็นvegan ค่ะ หันมากินplantbased ได้1เดือนเต็ม กินถั่วเป็นหลัก พวกถั่วแดง ถั่วดำ ถั่วเหลือง ถั่งลูกไก่ ถั่วเลนทิล จะต้มไว้กินแทนข้าว ยังมีลูกเดือย บาร์เล่น เจีย อื่นๆ ถั่วเปลือกแข็งกินวันละ7-10เม็ด คือเมื่อวานไปบริจาคเลือด ความคิดคือไม่ได้กินเนื้อสัตว์เครื่องในสัตว์ เลือดไม่ผ่านแน่ อีกทั้งรอบเดือนเพิ่งหมดไป2วัน แต่พอไปตรวจความเข้มข้นเลือดได้16.5 ค่านี้สูงใช่ไหมคะ เพราะพยาบาลไม่ได้ให้ยาเสริมธาตุเหล็กกลับมากิน พยาบาลบอกว่าค่าสูงแล้ว อยากทราบว่าถั่วมีผลกับธาตุเหล็กไหมคะ และถ้ามีผลแล้วธาตุเหล็กเยอะเกินไปมีผลเสียอย่างไร

    สวัสดีค่ะ คุณ ฮิบาริ เคียวยะ,

                        การตรวจเลือดหาปริมาณเม็ดเลือดแดง หากตรวจได้ค่า 16.5 น่าจะหมายถึงค่า ฮีโมโกลบิน (Hemoglobin/Hgb) ที่ปกติในผู้ใหญ่เพศหญิงจะอยู่ที่ 12-15 g/dl ซึ่งหากตรวจได้ค่า 16.5 ถือสูงกว่าปกติ ซึ่งแนะนำ ควรไปพบแพทย์เฉพาะทางอายุแพทย์ เพื่อตรวจดูค่าเม็ดเลือดแดงอื่นๆ ด้วย หากมีค่าสูงกว่าปกติ ก็อาจมีภาวะเลือดข้นได้ (polycythemia vera) แต่ก็มักจะมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น อาการเหนื่อยง่ายเมื่อออกแรง เวียนหัว ปวดหัวมือเท้าแดงคล้ำ หน้าแดง  คันเวลาอาบน้ำอุ่น อ่อนเพลีย มีหลอดเลือดดำใต้ลิ้นขยายตัว เป็นต้น

                       โดยสาเหตุ อาจเกิดจากปริมาณน้ำเลือด  (หรือพลาสมา) ลดลง เช่น จากการที่มีน้ำหนักตัวเกิน การสูบบุหรี่ การดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณมาก การใช้ยาขับปัสสาวะ หรือเป็นผลมาจากภาวะขาดน้ำในร่างกาย หรือมีสาเหตุจากมาไขกระดูกที่ผลิตเซลล์เม็ดเลือดแดงออกมาในปริมาณที่มากเกินไป 

                       สำหรับการทานถั่วชนิดต่างๆ แม้จะเป็นอาหารที่มีปริมาณธาตุเหล็กสูง แต่การทานมากๆ ไม่ได้ทำให้เกิดภาวะเลือดข้นขึ้นมาได้ค่ะ ทั้งนี้ ธาตุเหล็กที่เกิน (จากการทานอาหาร) ความต้องการของร่างกาย ก็จะขับออกไปได้เองค่ะ แต่หากเป็นธาตุเหล็กที่เกิดจากการทานยาหรืออาหารเสริม ซึ่งจะมีในปริมาณที่มากกว่าในอาหารจากธรรมชาติหลายเท่าตัว หากทานต่อเนื่องนานเกินไป อาจทำให้เกิดการสะสมของธาตุเหล็กในอวัยวะต่างๆ และส่งทำให้เกิดอาการผิดปกติต่างๆ ได้ เช่น เหนื่อย อ่อนเพลีย อ่อนแรง น้ำหนักลดลง ปวดบริเวณข้อต่อ โดยเฉพาะข้อนิ้วขนตามร่างกายหลุดร่วง ปวดท้อง หัวใจเต้นเร็วผิดปกติ ผิวหนังมีสีคล้ำหรือสีเทา เป็นต้น