ต่อมทอนซิลโต เป็นอาการที่ต่อมทอนซิลมีขนาดใหญ่ขึ้น ซึ่งอาจพบได้บ่อยในเด็ก โดยต่อมทอนซิลโตอาจเป็นตั้งแต่กำเนิดหรืออาจเกิดจากปัญหาสุขภาพบางอย่าง เช่น การติดเชื้อ การระคายเคืองจากควันหรือมลพิษ โดยต่อมทอนซิลโตมักไม่ใช่อาการรุนแรง แต่อาจจำเป็นต้องเข้ารับการรักษา หากต่อมทอนซิลโตและส่งผลกระทบต่อการดำเนินชึวิต
ต่อมทอนซิลเป็นต่อมขนาดเล็กที่อยู่ด้านในลำคอทั้งฝั่งซ้ายและขวา โดยต่อมทอนซิลเป็นส่วนหนึ่งของระบบภูมิคุ้มกัน และมีหน้าที่ช่วยกำจัดเชื้อโรคต่าง ๆ เช่น แบคทีเรีย ไวรัส ที่เข้าสู่ร่างกายผ่านทางจมูกหรือปาก เพื่อป้องกันการติดเชื้อภายในร่างกาย ถึงแม้ว่าต่อมทอนซิลอาจมีประโยชน์ต่อร่างกาย แต่ถ้าหากต่อมทอนซิลเกิดการติดเชื้อ หรือต่อมทอนซิลโตก็อาจก่อให้เกิดปัญหาต่อร่างกายได้เช่นกัน
สังเกตอาการต่อมทอนซิลโต
อาการต่อมทอนซิลโตอาจสังเกตได้เมื่อต่อมทอนซิลมีขนาดใหญ่มากจนทำให้เกิดอาการหายใจไม่สะดวก หรือทำให้กลืนอาหารลำบาก
นอกจากนี้ อาการต่อมทอนซิลโตยังอาจทำให้เกิดอาการบางอย่างในขณะนอนหลับได้ เช่น
- นอนกรน
- หายใจมีเสียง
- หายใจผ่านทางปาก
- หยุดหายใจขณะนอนหลับ
- นอนหลับไม่เพียงพอ ตื่นกลางดึกบ่อย
สาเหตุของอาการต่อมทอนซิลโต
ต่อมทอนซิลโตมักเกิดจากการติดเชื้อไวรัสหรือแบคทีเรีย โดยอาจสังเกตได้จากอาการต่าง ๆ เช่น มีไข้ อ่อนเพลีย เจ็บคอ ต่อมน้ำเหลืองที่คอโต และอาจนำไปสู่อาการต่อมทอนซิลอักเสบ ซึ่งอาจมีอาการอื่น ๆ เพิ่มเติม เช่น ต่อมทอนซิลโต บวม แดง เสียงแหบ และลมหายใจมีกลิ่น
นอกจากนี้ ต่อมทอนซิลโตอาจเกิดขึ้นได้จากสาเหตุอื่น เช่น ต่อมทอนซิลโตตั้งแต่กำเนิด เนื่องจากพันธุกรรม ภูมิแพ้ กรดไหลย้อน การระคายเคืองจากควันบุหรี่ หรือมลพิษในอากาศ
วิธีการรับมือต่อมทอนซิลโตอย่างเหมาะสม
หากไม่มีอาการอื่น ๆ นอกจากต่อมทอนซิลโต อาจไม่จำเป็นต้องเข้ารับการรักษา โดยเฉพาะต่อมทอนซิลโตในเด็ก เพราะต่อมทอนซิลของเด็กมักมีขนาดเล็กลงเมื่ออายุเพิ่มมากขึ้น อย่างไรก็ตาม วิธีการรักษาต่อมทอนซิลโตมักขึ้นอยู่กับสาเหตุและความรุนแรง ซึ่งสามารถรับมือได้ด้วยวิธีการต่าง ๆ เช่น
- กินยาปฏิชีวนะ หากต่อมทอนซิลโตเนื่องจากการติดเชื้อแบคทีเรีย ควรไปพบแพทย์ โดยแพทย์อาจจ่ายยาปฏิชีวนะ เช่น ยาเพนิซิลลิน (Penicillin) เพื่อต้านเชื้อแบคทีเรีย
- กินยาแก้แพ้หรือยาต้านฮิสตามีน (Antihistamine) เพื่อรักษาต่อมทอนซิลโตที่เกิดจากภูมิแพ้ นอกจากนี้ แพทย์อาจจ่ายยาพ่นจมูกคอร์ติโคสเตียรอยด์ หากภูมิแพ้มีอาการรุนแรง
- ดื่มน้ำเยอะ ๆ การดื่มน้ำอาจช่วยให้คอชุ่มชื้นและป้องกันภาวะร่างกายขาดน้ำ
- อมยาอมเพื่อบรรเทาอาการเจ็บคอ
- กินยาลดไข้และลดอาการปวด เช่น ยาไอบูโพรเฟน (Ibuprofen) หรือยาอะเซตามิโนเฟน (Acetaminophen) เพื่อลดอาการเจ็บคอและลดไข้
หากการรักษาต่อมทอนซิลโตไม่ดีขึ้น หรือต่อมทอนซิลโตส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิต เช่น การกิน การนอน การหายใจ ควรไปพบแพทย์ ซึ่งแพทย์อาจแนะนำให้ผ่าตัดต่อมทอนซิลออก โดยหลังจากการผ่าตัด ผู้ที่เข้ารับการผ่าตัดยังคงสามารถใช้ชีวิตได้ตามปกติ และมักไม่ส่งผลให้ร่างกายอ่อนแอขึ้นหรือไม่สบายง่ายขึ้น เนื่องจาก ระบบภูมิคุ้มกันยังคงมีวิธีอื่น ๆ ในการป้องกันการติดเชื้อภายในร่างกาย
