Hydroxyzine (ไฮดรอกไซซีน)

Hydroxyzine (ไฮดรอกไซซีน) เป็นยาในกลุ่มยาแก้แพ้ มีคุณสมบัติลดการทำงานของระบบประสาทส่วนกลาง ทำให้ร่างกายหลั่งสารแอนติฮีสตามีนซึ่งเป็นสารเคมีที่ร่างกายจะหลั่งออกมาเมื่อสัมผัสกับสารที่แพ้ ก่อให้เกิดอาการคัน และผื่นลมพิษที่ผิวหนัง โดยยานี้จะช่วยบรรเทาอาการดังกล่าวได้ นอกจากนี้ ยาชนิดนี้ยังนำมาใช้เป็นยาระงับประสาท เพื่อช่วยลดความวิตกกังวล และความเครียด มักใช้ร่วมกับยาชนิดอื่น ๆ ที่ให้ในระหว่างการผ่าตัด หรือหลังจากให้ยาสลบอีกด้วย

เกี่ยวกับยา Hydroxyzine

กลุ่มยา	ยาแก้แพ้
ประเภทยา	ยาตามใบสั่งแพทย์ ยาที่หาซื้อได้เอง
สรรพคุณ	รักษาอาการแพ้ และบรรเทาอาการวิตกกังวล
กลุ่มผู้ป่วย	เด็กและผู้ใหญ่
รูปแบบของยา	ยาฉีดเข้ากล้ามเนื้อ ยารับประทาน

คำเตือนการใช้ Hydroxyzine

• ผู้ที่มีประวัติแพ้ยาดังกล่าว ยาเซทิริซีน หรือยาเลโวเซทิริซีนไม่ควรใช้ยา Hydroxyzine
• ผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับหัวใจ เช่น โรคหัวใจ หัวใจเต้นช้าผิดจังหวะ หรือกลุ่มอาการคลื่นไฟฟ้าหัวใจผิดปกติแบบระยะคิวทียาว (Long QT Syndrome) ควรหลีกเลี่ยงการใช้ยาดังกล่าว
• ผู้ที่เคยมีประวัติภาวะกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด ควรแจ้งแพทย์ก่อนใช้ยานี้
• ผู้ที่มีอาการทางเดินอาหารอุดตัน ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยา
• ผู้ที่มีปัญหาระบบทางเดินปัสสาวะ เช่น กระเพาะปัสสาวะอุดตัน หรือปัญหาอื่น ๆ เกี่ยวกับปัสสาวะควรหลีกเสี่ยงการใช้ยาโดยไม่ได้รับคำแนะนำจากแพทย์
• ผู้ป่วยต้อหิน ควรแจ้งแพทย์ก่อนใช้ยานี้
• ผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับแร่ธาตุในร่างกายไม่สมดุล ควรแจ้งแพทย์ก่อนใช้ยา
• สตรีมีครรภ์ไม่ควรใช้ยานี้ เพราะตัวยาอาจส่งผลให้เกิดความพิการแต่กำเนิดของทารกได้
• สตรีมีที่วางแผนจะตั้งครรภ์ไม่ควรใช้ยานี้ และควรใช้ยาคุมกำเนิดในระหว่างการใช้ยานี้
• สตรีที่อยู่ในช่วงให้นมบุตร ควรหลีกเลี่ยงการใช้ยาดังกล่าว หรือหากจำเป็นต้องใช้ยา Hydroxyzine ไม่ควรให้นมบุตร
• ห้ามใช้ยานี้กับเด็กโดยไม่ได้รับคำแนะนำจากแพทย์

ปริมาณการใช้ยา Hydroxyzine

ชนิดฉีดเข้ากล้ามเนื้อ

• รักษาอาการวิตกกังวล หรือตื่นตระหนก
  • ผู้ใหญ่ เบื้องต้นให้ยา 50-100 มิลลิกรัม อาจให้ซ้ำได้ทุก ๆ 4-6 ชั่วโมงหากจำเป็น

• ช่วยในการผ่อนคลายผู้ป่วยก่อนหรือหลังผ่าตัด
  
  • ผู้ใหญ่ 25-100 มิลลิกรัม
  • เด็ก 1.1 มิลลิกรัม ต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม

ชนิดรับประทาน

• ควบคุมอาการวิตกกังวล
  • ผู้ใหญ่ 50-100 มิลลิกรัม วันละ 4 ครั้ง
• ช่วยในการผ่อนคลายผู้ป่วยก่อนหรือหลังผ่าตัด
  • ผู้ใหญ่ 50-100 มิลลิกรัม
  • เด็ก 600 ไมโครกรัม ต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม
• ช่วยในการผ่อนคลายผู้ป่วยก่อนหรือหลังผ่าตัด
  • ผู้ใหญ่ 25-100 มิลลิกรัม
  • เด็ก 1.1 มิลลิกรัม ต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม
• รักษาอาการคันเฉียบพลัน โรคลมพิษเรื้อรัง และโรคผิวหนังอักเสบ
  • ผู้ใหญ่ เบื้องต้นรับประทาน 25 มิลลิกรัมก่อนนอน และสามารถเพิ่มได้ถึง 25 มิลลิกรัม วันละ 4 ครั้ง
  • เด็ก อายุ 6 เดือน-6 ปี เบื้องต้นรับประทานวันละ 5-15 มิลลิกรัมต่อวัน สามารถเพิ่มได้ถึงวันละ 50 มิลลิกรัมต่อวัน โดยแบ่งรับประทาน อายุ 6 ปีขึ้นไป เบื้องต้น รับประทาน 15-25 มิลลิกรัมต่อวัน สามารถเพิ่มได้ถึงวันละ 50-100 มิลลิกรัมต่อวัน โดยแบ่งรับประทาน

การใช้ยา Hydroxyzine

ยา Hydroxyzine เป็นยาที่ควรใช้ภายใต้คำสั่งแพทย์ และใช้ตามเอกสารประกอบอย่างเคร่งครัด ซึ่งแพทย์จะเป็นผู้กำหนดปริมาณการใช้ยาแก่ผู้ป่วย ดังนั้น ผู้ป่วยไม่ลดหรือเพิ่มยาเองโดยไม่ได้รับคำแนะนำจากแพทย์ เพราะอาจทำให้เกิดอาการที่เป็นอันตราย เช่น ง่วงเหงาหาวนอนอย่างรุนแรง คลื่นไส้ อาเจียน สูญเสียการควบคุมของกล้ามเนื้อ หรือเกิดอาการชักได้

ยานี้เป็นยาที่ใช้ในระยะสั้นเท่านั้น ผู้ป่วยไม่ควรใช้ยาดังกล่าวติดต่อกันนานกว่า 4 เดือน เนื่องจากอาจส่งให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์ได้ แต่หากใช้ยา Hydroxyzine แล้วอาการไม่ดีขึ้น หรือรุนแรงกว่าเดิมควรปรึกษาแพทย์ทันที ทั้งนี้การใช้ยาชนิดอื่น ๆ อาจส่งผลต่อยา Hydroxyzine ได้ เช่น ยานอนหลับ ยาระงับปวดชนิดเสพติด (Narcotic Drug) ยาคลายกล้ามเนื้อ (https://www.pobpad.com/ยาคลายกล้ามเนื้อ) และยารักษาภาวะวิตกกังวล โรคซึมเศร้า หรือยากันชัก ซึ่งอาจทำให้เกิดอาการง่วงนอน หรือมีผลข้างเคียงอื่น ๆ ที่รุนแรงได้ จึงควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยาดังกล่าว

ในการใช้ยา หากผู้ป่วยลืมรับประทานยา ควรรีบรับประทานยาทันทีที่นึกได้ แต่หากใกล้กับเวลาในการใช้ยาครั้งต่อไป ควรรอให้ถึงเวลาก่อนแล้วค่อยรับประทานยาโดยไม่ต้องเพิ่มปริมาณเพื่อชดเชยกับยาที่ไม่ได้รับประทานในครั้งก่อน

สตรีมีครรภ์ควรหลีกเลี่ยงการใช้ยานี้ เพราะยาดังกล่าวอาจส่งผลต่อทารกในครรภ์ ทำให้เกิดความพิการแต่กำเนิดได้ โดยเฉพาะสตรีที่ตั้งครรภ์ในช่วงไตรมาสแรก หากต้องรักษาด้วยยาชนิดนี้ควรใช้ยาคุมกำเนิดควบคู่ไปด้วย ส่วนสตรีที่อยู่ในช่วงให้นมบุตร ยังไม่มีผลการยืนยันถึงความปลอดในการใช้ยา ดังนั้น ควรหลีกเลี่ยงการให้นมบุตรเพราะตัวยาอาจปนเปื้อนในน้ำนมแม่ได้

ทั้งนี้ ในกjรเก็บรักษายา ควรเก็บให้ห่างจากความชื้น และความร้อน เพราะอาจทำให้ยาเสื่อมสภาพได้

ผลข้างเคียงจากการใช้ยา Hydroxyzine

ยา Hydroxyzine เป็นยาที่มีผลข้างเคียงค่อนข้างมาก การใช้ยาโดยไม่ได้อยู่ภายในการดูแลของแพทย์อาจก่อให้อาการที่ไม่พึ่งประสงค์ ดังนี้

• เจ็บ หรือแน่นหน้าอก
• ไอ
• กลืนลำบาก
• วิงเวียนศีรษะ เป็นลม
• หัวใจเต้นผิดปกติ
• มีผื่นลมพิษ มีอาการคันที่ผิวหนัง
• มีอาการบวมที่บริเวณรอบ ๆ ตา หรือใต้ตา ใบหน้า ริมฝีปาก หรือลิ้น
• หายใจหอบสั้น
• มีอาการเหนื่อยหรืออ่อนแรงผิดปกติ

นอกจากนี้ อาจพบผลข้างเคียงที่ไม่เป็นอันตราย อาจเกิดจากการที่ร่างกายปรับตัวเข้ากับการรักษาด้วยยาดังกล่าว อาการเหล่านี้มักพบได้น้อย คือ

• อาการสั่นที่ แขน ขา มือ หรือเท้า
• ตัวสั่น
• ปากแห้ง
• ปวดศีรษะ
• ตาฝาด หูแว่ว หรือเกิดความรู้สึกเพี้ยน

ทั้งนี้หากอาการข้างต้นไม่มีทีท่าว่าจะทุเลา หรือทวีความรุนแรงขึ้น ควรรีบไปพบแพทย์