ถามแพทย์

  • อายุ 26 ปี อุจจาระมีเลือดสดปน เคยส่องกล้องลำไส้เมื่ออายุ 21 ปี วินิจฉัยว่าเป็น IBS แต่กลัวเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่

  •  ppk115
    สมาชิก
    กังวลเรื่องอุจจาระมีเลือดสดปน ลักษณะเหมือนลิ่มเลือด อายุ 26 ปีค่ะ เคยกังวลเรื่องนี้แล้วเคยไปตรวจส่องกล้องลำไส้เมื่อตอนอายุ 21 ปีแล้วผลพบว่าปกติ วินิจฉัยว่าเป็น ibs แล้วบอกว่าให้มาตรวจอีกทีตอนอายุ 30 ปี แต่ตอนนี้กังวลมากค่ะ กลัวเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ อยากถามว่า ผลตรวจส่องกล้องจะใช้ได้เป็นระยะเวลา10ปีตามที่หมอบอกได้เลยใช่มั้ยคะ

     สวัสดีค่ะ คุณ ppk115,

                  อาการถ่ายอุจจาระแล้วมีเลือดสดปน สาเหตุที่พบบ่อย คือ

                   1. ริดสีดวงทวารชนิดภายใน เกิดจากการโป่งพองของหลอดเลือดดำที่ทวารหนัก อาการคือจะเป็นเลือดสีแดงสดหยดออกมาพร้อมกับอุจจาระหรือหลังถ่ายอุจจาระ บางรายเลือดอาจมีปริมาณมากได้ แต่จะไม่มีอาการเจ็บหรือปวดบริเวณรูทวาร  ซึ่งสาเหตุ ได้แก่ การมีท้องผูกเป็นประจำ การชอบเบ่งถ่าย นั่งอุจจาระนาน ใช้ยาสวนบ่อย น้ำหนักตัวมาก เป็นต้น

                     2. แผลปริขอบทวารหนัก เกิดจากก้อนอุจจาระมีขนาดใหญ่ หรือแข็ง หรือออกแรงเบ่งมาก ก้อนอุจจาระอาจไปครูดกับเยื่อบุของทวารหนัก ทำให้เกิดเป็นแผลและมีเลือดออกได้ หรือเกิดจากการมีถ่ายอุจจาระเหลวเรื้อรัง ทำให้การทำงานของกล้ามเนื้อหูรูดทวารหนักมากกว่าปกติจนเกิดฉีกขาด หรือจากการร่วมเพศทางทวารหนัก หรือการใส่นิ้วหรือสิ่งแปลกปลอมเข้าไปในทวารหนัก ซึ่งเลือดที่ออกจะมีปริมาณไม่มาก แต่จะมีอาการปวดหรือเจ็บรูทวารหนักร่วมด้วย        

                     สำหรับสาเหตุอื่นๆ นั้นพบได้น้อย และมักมีอาการอื่นๆ ร่วมอีกนอกจากการมีถ่ายอุจจาระปนเลือด เช่น ลำไส้ใหญ่อักเสบเรื้อรัง ภาวะลำไส้ขาดเลือด มีเลือดออกจากกระเพาะอาหารที่มีแผลหรือเส้นเลือดโป่งพอง มีติ่งเนื้อหรือก้อนเนื้อในลำไส้ใหญ่ มะเร็งลำไส้ใหญ่ เป็นต้น

                     ส่วนโรค IBS หรือลำไส้แปรปรวนนั้น อาการคือจะปวดท้องลักษณะแบบปวดเกร็ง อาการปวดจะดีขึ้นหลังถ่ายอุจจาระ และมีความผิดปกติของการถ่ายอุจจาระร่วม ด้วยอาจเป็นท้องเสียหรือท้องผูกก็ได้ หรือเป็นท้องผูกสลับกับท้องเสียลักษณะอุจจาระจะเปลี่ยนไปเป็น ก้อนแข็ง หรือเหลวจนเป็นน้ำ ผู้ป่วยอาจถ่ายอุจจาระลำบากขึ้นต้องแบ่งมากหรืออาจรู้สึกอยากถ่ายอุจจาระทันที กลั้นไม่อยู่อยากถ่ายอุจจาระบ่อย ๆ แม้เพิ่งจะไปถ่ายอุจจาระมา มีความรู้สึกเหมือนถ่าย ไม่สุด จะมีถ่ายเป็นมูกปนมากับอุจจาระมากขึ้น มีท้องอึดมีลมมากในท้อง เวลาถ่ายอุจจาระมักมีลม แต่โดยปกติ จะไม่ได้มีเลือดปนออกมา ไม่มีน้ำหนักลด อาการเหล่านี้จะเป็นๆ หายๆ นานเกิน 3 เดือน 

                    ดังนั้น หากไม่ได้มีลักษณะอาการดังกล่าว ก็ไม่ใช่โรค IBS ค่ะ

                    ส่วนมะเร็งลำไส้ใหญ่นั้น นอกจากถ่ายเป็นเลือด ก็จะมีอาการปวดท้อง มีการถ่ายอุจจาระที่ผิดปกติไป คล้ายกับโรค IBS ที่กล่าวไป แต่นอกจากนั้น ก็จะมีอาการเบื่ออาหาร มีน้ำหนักลดลง ดังนั้น หากไม่มีอาการเหล่านี้ ก็ไม่ใช่โรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ค่ะ

                     สำหรับการส่องกล้องเพื่อตรวจค้นหามะเร็งลำไส้นั้น มักจะตรวจในคนอายุมากกว่า 50 ปีขึ้นไป หรือมีประวัติคนในครอบครัวเป็นมะเร็งค่ะ ดังนั้น หากไม่มีอาการอื่นๆ ผิดปกติ ไม่มีประวัติในครอบครัว ก็ไม่จำเป็นต้องส่องกล้องลำไส้ตรวจค่ะ แต่หากมีอาการผิดปกติอื่นๆ ก็ควรกลับไปพบแพทย์เพื่อตรวจเพิ่มเติมค่ะ 

                     ในเบื้องต้น ก็ควรระวังอย่าให้มีท้องผูก โดยการดื่มน้ำเปล่ามากๆ เน้นทานผักและผลไม้สด ไม่เบ่งถ่ายอุจจาระ ไม่นั่งถ่ายอุจจาระนาน ออกกำลังกายสม่ำเสมอเพื่อให้ลำไส้เคลื่อนไหว เป็นต้น