ถามแพทย์

  • มีอาการท้องเสียและอาเจียนหลังจากกินปลากรายทอด ใช่อาหารเป็นพิษไหมครับ?

  • สวัสดีครับคุณหมอ เมื่อวานผมได้รับประทานปลากรายทอดครับ แล้วพอช่วงดึกๆเริ่มมีอาการท้องเสียครับหลังจากยั่นก้ถ่ายมาเรื่อยๆครับ ตอนนี้ได้ดื่มน้ำเกลือแร่ไปแล้ว2ซองครับ มีอาการอาเจียรและเบื่ออาหารทานอะไรก้อาเจียรครับ ผมขอวิธีการรักษาและตัวยานะครับคุณหมอ ขอบพระคุณสำหรับคำตอบครับ

    สวัสดีครับคุณ ธีธัช อุปถัมภ์ อาการอาหารเป็นพิษ (food poisoning) เกิดจากการทานอาหารที่มีการปนเปื้อนเชื้อโรคหรือของสียครับ อาการหลักๆคือ อาการคลื่นไส้ อาเจียน ท้องเดิน ปวดท้อง ครับส่วนใหญ่มักไม่ร้ายแรง แต่ถ้าท้องเสียรุนแรงจะทำให้ให้ร่างกายเกิดภาวะเสียน้ำและเกลือแร่จนเป็นอันตรายได้ครับ  การที่คุณ ธีธัช ดื่มน้ำเกลือแร่ไปนั้น เป็นการรักษาเบื้องต้นที่ถูกต้องแล้วครับ

    อาการอาหารเป็นพิษนี้สามารถเกิดได้จากหลายสาเหตุครับ บ้างเกิดจากตัวเชื้อโรคที่ไปทำร้ายทางเดินอาหาร บ้างก็เกิดจากสารพิษของเชื้อโรค (ไม่มีตัวเชื้อ) ครับ โดยวิธีการรักษาหลักๆคือพยายามเอาน้ำและเกลือแร่ทดแทนเข้าไปในร่างกายให้มากที่สุดครับ ส่วนใหญ่แล้วผู้ป่วยทั่วไปที่มีอาการอาหารเป็นพิษไม่จำเป็นต้องใช้ยารักษาให้หยุดถ่ายทันทีครับเนื่องจากยาที่หยุดการถ่ายนั้นจะทำให้ของเสียนั้นคั่งอยู่ในร่างกาย ทางที่ดีควรปล่อยให้ร่างกายได้ขับของเสียที่ทำให้เกิดอาการอาหารเป็นพิษออกมามากกว่าครับ แต่อย่างไรก็ตามผู้ป่วยจำเป็นต้องดูแลตัวเองไม่ให้ขาดน้ำโดยการจิบน้ำบ่อยๆ เพื่อชดเชยการสูญเสียน้ำจากอาการท้องร่วงและอาเจียนมากเกินไป, ดื่มเครื่องดื่มเกลือแร่หรือผงเกลือแร่ทดแทนการสูญเสียน้ำและแร่ธาตุบางชนิดในร่างกาย, นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ และหลังจากอาการเริ่มดีขึ้นอยากอาหารมากขึ้น ควรเริ่มทานอาหารอ่อนที่ย่อยง่ายอย่าง โจ๊ก ข้าวต้ม อาหารอ่อนที่ย่อยง่าย โดยเริ่มรับประทานในปริมาณที่น้อยๆ ก่อน ระหว่างนี้ควรหลีกเลี่ยงอาหารและเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์หรือคาเฟอีน น้ำอัดลม อาหารไขมันสูง อาหารรสชาติจัด

    ที่สำคัญคือต้องสังเกตว่า ตนนั้นมาอาการปากแห้งมาก อาเจียนมากจนไม่สามารถรับประทานอะไรได้เลย ตาลึกโบ๋ขึ้น ปัสสาวะน้อยหรือไม่ปัสสาวะเลย หากมีอาการดังกล่าวแสดงว่าคุณมีอาการขาดน้ำค่อนข้างมาก จำเป็นต้องไปโรงพยาบาลเพื่อให้สารน้ำทดแทนทางหลอดเลือดดำครับ

    จะเห็นได้ว่าผู้ป่วยเป็นอาการอาหารเป็นพิษนี้ มักไม่จำเป็นต้องไปโรงพยาบาลถ้าไม่มีอาการหนักอย่างที่กล่าวมาขางต้นครับ นอกจากนี้ผู้ที่ต้องมาโรงพยาบาลเมื่อมีอาการของอาหารเป็นพิษคือบุคคลกลุ่มเสี่ยงอาธิเช่นผู้ที่มีโรคประจำตัวเรื้อรัง เช่น โรคลำไส้อักเสบเรื้อรัง โรคลิ้นหัวใจรั่ว โรคเบาหวาน โรคไต ผู้ที่มีระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายอ่อนแอ เช่น ในกรณีเข้ารับการรักษาโรคมะเร็งหรือเอชไอวี (HIV)  ผู้ที่อยู่ในช่วงตั้งครรภ์ ผู้สูงอายุ เด็กทารกหรือเด็กเล็กครับ

     

    อาการที่หมออยากให้คุณ ธีธัช สังเกตคือลักษณะของอุจจาระครับ ถ้าถ่ายเหลวสีเหลืองหรือเป็นน้ำใสยังไม่น่าเป็นห่วงมากครับ (ถ้าไม่มีอาการขาดน้ำ) แต่ถ้าอุจจาระเป็นมูกๆ มีเลือดปนหรืออาการถ่ายเหลวไม่ทุเลาลงหลังจาก 2 วัน จะเป็นลักษณะอาอารท้องเสียที่รุ้นแรง ควรไปพบแพทย์ที่โรงพยาบาลเพื่อทำการตรวจรักษาต่อไปนะครับ