ถามแพทย์

  • เป็นแผลร้อนในบ่อยมาก เป็นๆหายๆ หรือไม่หายก็มีแผลใหม่ขึ้นมาอีก เป็นแผลใหญ่ มีวิธีรักษาอย่างไรบ้างครับ

  • มีอาการเป็นบ่อยมาก เป็นๆหาย หรือไม่หายก็มีแผลใหม่ขึ้นมาอีก เป็นแผลใหญ่ มีวิธีรักษาอย่างไรบ้างครับ

     สวัสดีค่ะ "คุณชาย แบงค์"

                แผลร้อนใน (aphthous ulcer) คือแผลขนาดเล็กและตื้น มีสีเหลืองหรือขาว รอบๆ แผลมีอาการบวมแดง โดยจะพบได้ที่เยื่อบุภายในช่องปาก เหงือก กระพุ้งแก้มหรือลิ้น มีอาการเจ็บที่แผลทำให้กินอาหารและพูดลำบาก บางรายอาจมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น ต่อมน้ำเหลืองบวม เป็นไข้ เป็นต้น

                แผลร้อนในพบบ่อยในช่วงวัยรุ่นจนถึงวัยหนุ่มสาว พบได้ประมาณ 15-30% โดยเฉพาะในผู้หญิงจะพบได้บ่อยกว่าผู้ชาย เมื่ออายุมากขึ้นจะเป็นห่างออกไปเรื่อยๆ และบางรายอาจหายขาดเมื่ออายุมาก ส่วนใหญ่จะเป็นน้อยกว่า 4 ครั้งต่อปี มีส่วนน้อยที่อาจเกิดบ่อยกว่า 1 ครั้งต่อเดือนได้

                สาเหตุของการเกิดแผลร้อนในยังไม่เป็นที่แน่ชัด แต่โอกาสที่จะเป็นแผลร้อนในจะเพิ่มขึ้นมากขึ้นหากพบว่าคนในครอบครัวมักเป็นแผลร้อนใน ซึ่งอาจเกิดจากการถ่ายทอดทางพันธุกรรมหรือปัจจัยทางสภาพแวดล้อมที่เหมือนกัน เช่น เกิดจากสารก่อภูมิแพ้หรืออาหารบางชนิด เป็นต้น

                สิ่งกระตุ้นที่อาจทำให้เกิดแผลร้อนใน ได้แก่ ความเครียด ความเหนื่อยล้า นอนดึก พักผ่อนไม่เพียงพอ การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน มีประจำเดือน การขาดวิตามินและแร่ธาตุ ดื่มน้ำน้อย ทานอาหารรสจัดมากเกินไป ท้องผูก มีปัญหาเกี่ยวกับระบบภูมิคุ้มกัน เกิดการบาดเจ็บที่ปาก เช่น พบในผู้ที่ใส่เหล็กดัด ฟันปลอม เป็นต้น หรืออาจเกิดจากแพ้สารบางอย่างในยาสีฟัน

                 โดยส่วนใหญ่ แผลร้อนในจะสามารถหายไปได้เองใน 1-2 สัปดาห์โดยที่ไม่ต้องรักษา มีวิธีต่าง ๆ ที่จะช่วยบรรเทาอาการของแผลร้อนในได้ เช่นการบ้วนปากบ่อยๆ ด้วยน้ำเกลือ หลีกเลี่ยงอาหารรสจัด หลีกเลี่ยงอาหารและเครื่องดื่มที่ร้อน รับประทานอาหารเย็นๆ หรืออมน้ำแข็งเล็กๆ ไว้ ทานอาหารที่มีฤทธิ์เย็น เช่น แตงกวา ฟักเขียว หัวไชเท้า มะระ มะตูม เก๊กฮวย รากบัว ใบบัวบก เป็นต้น ใช้แปรงสีฟันที่มีขนอ่อนนุ่ม หยุดใช้น้ำยาบ้วนปากชั่วคราว หากสงสัยว่าแพ้ยาสีฟันควนหยุดใช้ เป็นต้น และอาจใช้ยาป้ายปากเฉพาะที่ เช่น ยาไตรแอมซิโนโลน (triamcinolone) ยาชาเฉพาะที่สำหรับป้ายในปาก 

                 แต่หากพบว่าแผลร้อนในมีขนาดใหญ่กว่าปกติคือใหญ่กว่า 1 cm และ เป็นแผลนานกว่า 2 สัปดาห์ หรือมีความเจ็บปวดมากกว่าปกติ หรือพบเป็นคราบสีขาวแทนที่จะเป็นแผลตื้น และมีเลือดออกเมื่อขูด ควรไปพบแพทย์ค่ะ หรือหากเกิดจากมีผิวฟันแหลม หรือมีอุปกรณ์ทันตกรรมในช่องปากที่อาจกระตุ้นให้เกิดแผลร้อนใน ควรปรึกษาทันตแพทย์เพื่อหาทางแก้ไขค่ะ 

    ขอบคุณ คุณหมอ สลิล ศิริอุดมภาส มากๆครับ จากข้อมูลข้างต้นที่คุณหมอฯได้กล่าวมา มีบุคคลภายในครอบครัวเป็นแผลร้อนใน และแผลที่เป็นมีขนาดใหญ่ เดี๋ยวจะลองทำตามที่คุณหมอฯแนะนำ ถ้ายังไม่ดีขึ้นจะไปพบแพทย์ครับผม ;)