ถามแพทย์

  • เจาะเลือดได้ค่า BUN = 27, Cr=1.2, eGFR =42.9 เป็นโรคไตหรือยังคะ uric 8.8 , chol 238, fbs 103

  • เพิ่งไปเจาะเลือดมาค่ะ ได้ค่า BUN = 27, Cr=1.2, eGFR =42.9 อย่างนี้ถือว่าเป็นโรคไตหรือยังคะ กังวลมากค่ะ uric 8.8 , chol 238, fbs 103 ค่ะ รบกวนคุณหมอวินิจฉัยให้ด้วยนะคะ ออกกำลังกายได้ไหมคะ

    สวัสดีค่ะ คุณ กรรณิกา อำนวยศิริ,

               เนื่องจากไม่ได้ให้อายุมา จึงดูจากค่าที่คำนวณมาแล้ว คือค่าอัตราการกรองไต (eGFR) เท่ากับ 42.9 (ml/min/1.73m3)

               ซึ่งเท่ากับว่าอยู่ในระยะที่ 3 ของโรคไตเรื้อรัง ซึ่งมีอัตราการกรองของไตลดลงปานกลางค่ะ

               ปัจจัยเสี่ยงของโรคไตเรื้อรัง ได้แก่ เป็นโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง กรวยไตอักเสบเรื้อรัง นิ่วในทางเดินปัสสาวะ โรคเก๊าท์ อายุมาก มีประวัติคนในครอบครัวเป็นโรตไตเรื้อรัง อ้วน สูบบุหรี่ การใช้ยาแก้ปวดและยาปฏิชีวนะบางชนิดบ่อยๆ เป็นต้น สำหรับกรณีของคุณกรรณิกา หากความดันโลหิตอยู่ในเกณฑ์ปกติ สาเหตุอย่างหนึ่งอาจเกิดจากการมีกรดยูริคในเลือดสูงค่ะ

               อาการโดยทั่วไปของโรคไตเรื้อรัง ได้แก่ อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร คลื่นไส้อาเจียน เบื่ออาหาร นอนไม่หลับ ปริมาณปัสสาวะลดลง ความดันโลหิตสูงขึ้น เท้าและข้อบวม หนังตาบวมโดยเฉพาะตอนเช้าผิวแห้ง คันตามตัว

               ซึ่งการปฏิบัติตัวโดยทั่วๆ ไปสำหรับผู้ที่มีโรคไตเรื้อรัง ได้แก่

                1. ลดอาหารที่มีโปแตสเซียมและโซเดียมสูง อาหารที่มีโปแตสเซียมสูงได้แก่ กล้วย ส้ม ลำไย ผลไม้อบแห้งต่างๆ ทุเรียน มะพร้าว มะเขือเทศ มันฝรั่ง บล๊อกโคลี่ ดอกกะหล่ำ หน่อไม้ฝรั่ง มะเขือพวง มะเขือเปราะ ฟักทอง ปลาทูน่า โยเกิร์ต ถั่วต่างๆ เป็นต้น สำหรับอาหารที่มีโซเดียมสูง คืออาหารที่มีรสเค็มจัด รวมถึงเครื่องปรุงรสต่างๆ ผงชูรส อาหารแห้งต่างๆ เช่น ปลาเค็ม หมูหยอง กุนเชียง อาหารกึ่งสำเร็จรูป อาหารกระป๋อง อาหารหมักดอง รวมถึงอาหารที่ใช้ผงฟูมาก เช่น เค้ก คุ้กกี้ ขนมปัง เป็นต้น

               2. จำกัดการทานโปรตีนในแต่ละวันไม่ให้มากเกินไป ปริมาณที่แนะนำคือ ประมาณ 0. 6 กรัมต่อกิโลกรัมต่อวัน

               3. จำกัดปริมาณน้ำดื่มไม่ให้มากเกินไป โดยดูประกอบกับปริมาณปัสสาวะในแต่ละวัน  

               4. หลีกเลี่ยงการซื้อยาทานเอง โดยเฉพาะยาแก้ปวด และยาปฏิชีวนะ

              นอกจากนี้สิ่งสำคัญคือต้องควบคุมระดับกรดยูริคให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ โดยไม่ควรให้ค่าเกิน 5 mg/dl โดนการทานยาลดระดับกรดยูริค และหลีกเลี่ยงอาหารที่มีกรดยูริคสูง เช่น เครื่องในสัตว์ทุกชนิด น้ำต้มกระดูก น้ำซุปต่างๆ ซุปก้อน น้ำเกรวี่ ปลาดุก ปลาอินทรีย์ กะปิ ปลาซาร์ดีน ผักยอดต่างๆ เช่น กระถิน ชะอม หน่อไม้ หน่อไม้ฝรั่ง ถั่วแดง ถั่งเขียว ถั่วเหลือง รวมถึงเหล้าและเบียร์ เป็นต้น

                 สำหรับค่าไขมัน คลอเลเตอรอลนั้นถือว่าสูงกว่าปกติ ให้พยายามควบคุมอาหารก่อน หากควบคุมเต็มที่แล้วลงเพียงเล็กน้อย ก็ต้องทานยาลดไขมันด้วยค่ะ

                 ส่วนค่าน้ำตาลในเลือด ยังไม่ถือว่าเป็นโรคเบาหวาน แต่เนื่องจากค่าเกิน 100 มาเล็กน้อย หากไม่ระมัดระวังเรื่องการทานน้ำตาล อาหารหวานต่างๆ ก็มีโอกาสเป็นโรคเบาหวานในอนาคตได้ค่ะ  ดังนั้นนอกจากต้องลดอาหารที่มีไขมันสูงต่างๆแล้ว ต้องงดอาหารที่มีรสหวานด้วยค่ะ

                 การออกกำลังกาย สามารถทำได้ตามสมรรถภาพของร่างกายค่ะ โดยค่อยๆ เริ่มออกทีละน้อย จนถึงจุดที่รู้สึกเหนื่อย แล้งหยุดพัก หลังจากนั้นค่อยๆ เพิ่มเวลาให้นานขึ้นค่ะ

                อย่างไรก็ตาม การติดตามการรักษาควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์นะคะ ควรไปพบแพทย์อย่างต่อเนื่องตามนัดค่ะ